Bệnh Mề Đay Cấp: Nguyên Nhân Và Cách Xử Lý Tối Ưu

Bệnh mề đay cấp là giai đoạn đầu của bệnh mề đay, lúc này các triệu chứng ở mức độ nhẹ, chỉ cần xử lý và chăm sóc đúng cách thì sẽ thuyên giảm nhanh chóng. Nhưng không phải vì vậy mà người bệnh thờ ơ, chủ quan với chứng bệnh này, hãy chủ động trang bị cho mình những kiến thức liên quan đến hiện tượng nổi mề đay cấp tính để chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của bản thân.

Mề đay cấp tính là gì?

Thầy thuốc Ưu tú Lê Phương – Giám đốc chuyên môn Trung tâm da liễu đông y Việt Nam (PGĐ Nhất Nam Y Viện) cho biết: Nổi mề đay cấp tính là tình trạng dị ứng ngoài da thường xuất hiện khá đột ngột. Đây là kết quả của việc cơ thể tiếp xúc với các yếu tố dị nguyên làm giải phóng Histamin. Đặc trưng của mề đay cấp là các triệu chứng khởi phát đột ngột, có thể khu trú lại một số vùng da nhất định hoặc lan rộng ra khắp cơ thể.

Mề đay cấp tính thường tồn tại trong vòng 24h đến 6 tuần, bệnh thường tiến triển tốt, thuyên giảm nhanh nếu được chăm sóc và xử lý đúng cách. Ngược lại nếu không được xử lý kịp thời, chăm sóc đúng cách thì tình trạng nổi mề đay này sẽ chuyển sang giai đoạn mãn tính.

Dấu hiệu nhận biết mề đay cấp tính

Khi da bị mề đay cấp tính thì có thể nhận biết dễ dàng với các dấu hiệu rõ ràng trên cơ thể. Các biểu hiện điển hình của căn bệnh này là:

• Trên da xuất hiện các nốt mẩn ngứa màu hồng, trắng nhạt, các nốt mẩn ngứa có thể sưng phù, nổi cộm hơn so với những vùng da lân cận.
• Có cảm giác ngứa ngáy, khó chịu nhất là tại những vùng da bị tổn thương, sau đó lan dần ra các vùng da khác trên cơ thể, thậm chí là ngứa toàn thân.
• Hình dạng, kích thước của những vết nổi mẩn ngứa có thể thay đổi theo thời gian.
• Có các biểu hiện sưng ở lưỡi, vòm miệng, sưng mặt, phù mí mắt, môi và nghẹn cổ họng, bộ phận sinh dục.
• Mề đay có thể gây nóng rát, đau nhẹ và ngứa, hoặc có thể đi kèm với một số triệu chứng toàn thân như đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn.

Ngoài các dấu hiệu nhận biết nêu trên, người bệnh có thể xuất hiện một số biểu hiện khác kèm theo tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Vậy nên hãy cung cấp các thông tin về dấu hiệu để được chẩn đoán bệnh chính xác nhất.

Nguyên nhân gây dị ứng mề đay cấp

Theo các chuyên gia da liễu, hiện vẫn chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây bệnh nổi mày đay cấp tính. Tuy nhiên, theo kết quả của nhiều nghiên cứu thì chứng bệnh này có liên quan đến phản ứng của cơ thể với các yếu tố dị nguyên từ môi trường bên ngoài. Và một số dị nguyên được đưa ra bao gồm:

• Sử dụng thực phẩm gây dị ứng như hải sản, thức ăn cay nóng, đồ ăn chứa nhiều đạm, rượu bia hoặc các chất kích thích…
• Tác dụng phụ khi sử dụng các loại thuốc tây, tiêm phòng,…
• Cơ thể tiếp xúc với các dị nguyên như phấn hoa, bụi, lông thú cưng
• Thời tiết thay đổi đột ngột, nhất là thời điểm giao giữa mùa nóng với mùa lạnh và ngược lại
• Dị ứng với các loại mỹ phẩm, sữa tắm, dầu gội,…
• Nhiễm độc côn trùng do bị chúng cắn, cơ thể bị nhiễm ký sinh trùng như giun sán, rận, ghẻ, bọ chét,…
• Đường hô hấp trên bị nhiễm khuẩn.
• Ngoài các tác nhân nêu trên, nổi mề đay cấp tính trên da cũng thường xuyên xuất hiện nếu bạn đang bị các bệnh lý về gan

>>> XEM THÊM: Nổi Mề Đay Khắp Người: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Khắc Phục

Mề đay cấp có nguy hiểm không?

Bệnh nổi mề đay cấp là căn bệnh da liễu chỉ gây tổn thương ở da và không gây nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, các triệu chứng sẽ khiến người bệnh cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu, bứt rứt ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống và giấc ngủ. Nếu chủ quan không can thiệp sớm và đúng cách có thể dẫn đến mề đay mãn tính và nhiều biến chứng khác, cụ thể là:

• Nhiễm trùng da: Tình trạng ngứa ngày khó chịu sẽ khiến người bệnh cào gãi, chà xát lên da từ đó gây tổn thương trên da. Các vị trí tổn thương sẽ bị vi khuẩn tấn công và gây nhiễm trùng.
• Phù mạch: Tình trạng này hay xảy ra ở vùng môi, mắt, miệng hoặc trong lưỡi. Nếu hiện tượng phù mạch trở nên nghiêm trọng có thể tích nhiều dịch và gây nguy hiểm đến sức khỏe người bệnh.
• Sốc phản vệ: Khi bị dị ứng nổi mề đay sẽ làm huyết áp giảm đột ngột, gây khó thở, dễ dẫn đến tình trạng sốc phản vệ. Đây là biến chứng rất nguy hiểm có thể đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân.

Hơn 90% trường hợp mề đay cấp đều có mức độ nhẹ, lành tính và thuyên giảm sau khi được chăm sóc và xử lý đúng cách, kịp thời. Chỉ có khoảng 10% bệnh nhân nổi mề đay có xu hướng kéo dài và tiến triển qua giai đoạn mãn tính. Chính vì vậy nếu thấy các triệu chứng không có dấu hiệu thuyên giảm, bạn nên chủ động tìm ra giải pháp xử lý để giảm nguy cơ bệnh tiến triển mãn tính và gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Vậy bệnh mề đay cấp có lây không?

Chính những biến chứng nguy hiểm của dị ứng mề đay cấp mà nhiều người e ngại về khả năng lây lan của bệnh. Liệu rằng mề đay cấp có lây không là thắc mắc của không ít người, thậm chí cả những người không bị bệnh.

Theo bác sĩ Lê Phương, mề đay mẩn ngứa nói chung và mề đay cấp nói riêng không có khả năng lây nhiễm. Bệnh lý này chỉ khởi phát khi có các yếu tố kích thích. Các yếu tố này tác động đến hệ miễn dịch gây giải phóng histamin – thành phần trung gian trong phản ứng dị ứng.

Mặc dù không có khả năng lây nhiễm nhưng bệnh mề đay lại có tính di truyền. Nếu trong gia đình có người bị chứng bệnh này thì khả năng những thế hệ sau bị mề đay cũng rất cao. Vậy nên, các bạn cần chú ý để không ảnh hưởng đến sức khỏe của mình.

Các phương pháp xử lý mề đay cấp tính

Mề đay cấp có thể thuyên giảm chỉ sau vài giờ mà không cần đến những biện pháp can thiệp y tế. Tuy nhiên trong những trường hợp các tổn thương trên da kéo dài hơn 1 ngày và không có dấu hiệu thuyên giảm, kèm theo đó là những triệu chứng cơ năng như ngứa, đau rát thì người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp dưới đây:

Áp dụng các biện pháp xử lý tại nhà

Hầu hết các trường hợp mề đay cấp đều có mức độ nhẹ và nếu được chăm sóc, xử lý đúng cách sẽ thuyên giảm nhanh chóng. Vậy nên trước khi lo lắng tìm biện pháp giải quyết mề đay cấp thì người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp chăm sóc và hỗ trợ xử lý tại nhà như sau:

• Tắm nước mát hoặc chườm lạnh: Để làm giảm tổn thương da, cải thiện tình trạng ngứa ngáy khó chịu, người bệnh có thể chườm lạnh hoặc tắm nước mát. Nhiệt độ lạnh có tác dụng làm co mao mạch, giảm lưu lượng máu và cải thiện hiện tượng nổi mề đay một cách rõ rệt.
• Bổ sung nước, vitamin và khoáng chất: Đây cũng là một trong những cách làm giảm mề đay mẩn ngứa. Nước không chỉ có tác dụng duy trì độ ẩm cho da mà còn giúp thải độc tố tích tụ, đồng thời giúp làm giảm các triệu chứng dị ứng. Bên cạnh đó vitamin và khoáng chất còn giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện sức đề kháng và giảm thiểu nguy cơ mề đay kéo dài.
• Dưỡng ẩm cho da: Để làm dịu vùng da bị tổn thương, bạn có thể sử dụng một số sản phẩm kem dưỡng ẩm và bôi lên da. Tuy nhiên, người bệnh nên ưu tiên những sản phẩm có các thành phần tự nhiên như chiết xuất từ yến mạch, nha đam và Niacinamide.
• Nghỉ ngơi và thư giãn: Stress, căng thẳng cũng là một trong những nguyên nhân gây nên, do đó bạn nên dành thời gian nghỉ ngơi và thư giãn để kiểm soát tình trạng bệnh và giúp các triệu chứng thuyên giảm.
• Bên cạnh đó, trong thời gian xử lý, người bệnh cần tránh tiếp xúc các yếu tố tác nhân khiến bệnh bùng phát mạnh như thức ăn dị ứng, thức khuya, hút thuốc lá và tiếp xúc với dị nguyên.

>>> ĐỌC THÊM: Cách Loại Bỏ Nổi Mề Đay Tại Nhà Không Dùng Thuốc Tối Ưu

Dùng thuốc Tây y: Cách hỗ trợ xử lý mề đay cấp tốc

Nếu đã áp dụng những cách hỗ trợ đẩy lùi mề đay cấp kể trên mà không mang lại kết quả tốt, các triệu chứng không thuyên giảm nhiều thì người bệnh có thể sử dụng một số loại thuốc chữa mề đay cấp tính bao gồm:

• Tiêm Epinephrine: Trong trường hợp xuất hiện phù mạch, bác sĩ có thể tiêm hoạt chất Epinephrine để xử lý hiện tượng dị ứng và hạn chế nguy cơ biến chứng sốc phản vệ.
• Thuốc kháng histamin H1: Thuốc có tác dụng ức chế phóng thích histamin, từ đó làm giảm tổn thương da và các triệu chứng đi kèm. Tùy vào tình trạng bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp cho người bệnh.
• Dung dịch/ kem bôi làm dịu, chống ngứa da: Một số loại thuốc chứa Menthol, Kẽm và Glycerin có tác dụng giúp giảm ngứa và làm dịu da cũng thường được bác sĩ chỉ định cho những người bị mề đay cấp.
• Corticoid dạng uống: Với những trường hợp mề đay cấp gây viêm nặng, bác sĩ có thể chỉ định loại thuốc này để cải thiện tình trạng bệnh. Tuy nhiên thuốc Corticoid dễ gây tác dụng phụ nên chỉ dùng trong thời gian ngắn.

Mề đay cấp kiêng gì và lời khuyên cho người bị bệnh

Mặc dù các triệu chứng của bệnh có thể thuyên giảm nhanh chóng nhưng lại có khả năng tái diễn nhiều lần, nhất là với trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và người có cơ địa nhạy cảm. Tình trạng bệnh xuất hiện nhiều lần không chỉ gây ngứa ngáy, thâm sẹo mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Do vậy để giảm thiểu nguy cơ bệnh quay lại và tăng cường sức khỏe thì người bệnh cần chú ý những vấn đề sau:

• Tránh ăn các thực phẩm có khả năng cao gây dị ứng như hải sản, đậu phộng, thịt bò, rượu bia, nước có ga…
• Tăng cường ăn một số loại thực phẩm như trái cây giàu vitamin C, các loại rau màu xanh đậm và một số loại gia vị có tính sát khuẩn để tăng cường dưỡng chất, giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn.
• Khi ăn hải sản và các thức ăn lạnh, cần nấu chín và dùng kèm với các loại gia vị có tính ấm như gừng, nghệ và sả để hạn chế bị dị ứng.
• Tránh tiếp xúc với các yếu tố kích thích như lông chó mèo, mạt bụi, hóa chất, nhựa thực vật, nọc độc côn trùng, hóa mỹ phẩm,…
• Tránh gãi hay chà xát lên khu vực da bị nổi mề đay
• Nên mặc quần áo thông thoáng, có chất liệu mềm và thấm hút.
• Sử dụng kem dưỡng ẩm và kem chống nắng thường xuyên nhằm duy trì độ ẩm và bảo vệ da khỏi các yếu tố gây hại.
• Giữ ẩm cho da bằng cách dùng các sản phẩm dưỡng da dịu nhẹ và cung cấp đủ lượng nước cơ thể cần
• Không tắm nước quá nóng, quá lạnh hay tắm quá lâu và nên giữ ấm cơ thể khi thời tiết lạnh.
• Với những trường hợp mề đay cấp ở trẻ em hay phụ nữ mang thai hoặc mẹ bầu đang cho con bú nên cần vệ sinh cơ thể thường xuyên, đồng thời không nên quá lo lắng và căng thẳng quá mức.
• Dù là bệnh mề đay cấp ở trẻ em hay người lớn thì cũng không được chủ quan, hãy đến gặp bác sĩ nếu xuất hiện những dấu hiệu bất thường để có biện pháp xử lý kịp thời. Việc tự ý mua thuốc và xử lý tại nhà có thể khiến bệnh trở nên trầm trọng hơn, nên mọi người hãy chú ý vấn đề này.

Mề đay cấp tính là một trong những bệnh lý về da rất dễ khởi phát nên mọi người hãy cẩn trọng để sớm phát hiện và giải trừ, tránh để bệnh kéo dài. Trong quá trình xử lý hãy tuân thủ phác đồ mà bác sĩ đưa ra. Đồng thời thực hiện tốt các phương án dự phòng để nhanh chóng đẩy lùi triệu chứng. Chúc các bạn sức khỏe!

Xem thêm:

• Thuốc xử lý nổi mề đay: Top 13 loại phổ biến nhất hiện nay