Bệnh Á Sừng

Bệnh á sừng (tên tiếng Anh: Dermatitis plantaris sicca) là một dạng của viêm da cơ địa. Là trạng thái lớp sừng đang diễn ra quá trình chuyển hóa, chưa hoàn thiện, vẫn còn nhân.  Lớp sừng chuyển hóa dang dở này được gọi là lớp sừng bở, sừng non, sừng tạp, sừng kém chất lượng.

Bệnh được đặc trưng bởi các triệu chứng như da khô, nứt nẻ và bong ra thành từng mảng. Bệnh có xu hướng khởi phát vào mùa đông khi nhiệt độ thấp, trời hanh khô hoặc làm việc trong môi trường nhiệt độ và độ ẩm thấp.

Theo bác sĩ Lê Phương, chứng bệnh này không liên quan và cũng không phải do các loại vi khuẩn hoặc virus gây nên. Bởi vậy mà bệnh không có khả năng lây nhiễm từ người này sang người khác qua việc tiếp xúc trực tiếp. Tuy nhiên, bệnh lại liên quan đến yếu tố di truyền nên có thể di truyền cho con cái.

Á sừng có thể khởi phát ở mọi vị trí trên cơ thể nếu có điều kiện thuận lợi ví dụ như á sừng ở tay, á sừng ở đầu. Tuy nhiên, các triệu chứng bệnh thường xuất hiện ở các vị trí như:

• Á sừng ở tay: Đây là vị trí dễ bị ảnh hưởng nhất bởi thường xuyên tiếp xúc với tác nhân gây bệnh như hóa chất, xà phòng, mỹ phẩm... Lúc này tổn thương thường ở khắp bàn tay, đặc biệt là ngón tay, lòng bàn tay gây khô, nứt nẻ và đau đớn.
• Á sừng ở chân: Ngón chân, gót chân là vị trí với các biểu hiện á sừng rõ nhất như da nứt nẻ, tróc vảy, mùa đông có thể nứt toác, rớm máu...
• Á sừng ở da đầu: Dạng á sừng này ít phổ biến hơn so với ở chân và tay với các triệu chứng như da đầu xuất hiện vảy trắng, bong tróc, rất ngứa, gây đau nhức cho người bệnh.

Như vậy, xuất hiện ở vị trí nào thì người bệnh đều cảm nhận được sự khó chịu của chứng bệnh này, đặc biệt là khi vào thời tiết hanh khô thì các triệu chứng bệnh thường có xu hướng nghiêm trọng hơn.

Cũng giống như nhiều bệnh da liễu khác, cho đến nay y học hiện đại vẫn chưa xác định cụ thể nguyên nhân gây ra bệnh á sừng là gì. Tuy nhiên, đã có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng có một số yếu tố có khả năng khiến bệnh khởi phát cũng như nếu tiếp xúc sẽ làm bệnh trở nên trầm trọng hơn, cụ thể:

• Di truyền: Có khoảng 45% người bệnh á sừng có nguyên nhân do di truyền. Tỉ lệ này sẽ cao hơn nếu trong gia đình có cả cha lẫn mẹ bị bệnh á sừng trước đó.
• Do thời tiết: Thời tiết hanh khô, nhiệt độ xuống thấp sẽ khiến cho da bị khô, mất nước khiến quá trình sừng hóa tăng lên, hình thành á sừng.
• Tiếp xúc với các loại hóa chất: Chất tẩy rửa, nước tẩy quần áo, mỹ phẩm, dung dịch tẩy rửa nhà vệ sinh... khi tiếp xúc thường sẽ ảnh hưởng đến làn da, tăng nguy cơ gây bệnh.
• Thiếu chất dinh dưỡng: Thiếu hụt các vitamin, đặc biệt là vitamin A, D, C, E... sẽ khiến chức năng da bị suy yếu, dễ mắc bệnh ngoài da, trong đó có á sừng.
• Nội tiết tố thay đổi: Á sừng dễ khởi phát ở những đối tượng tuổi dậy thì, đang mang thai, sản phụ, phụ nữ thời kỳ mãn kinh...

Để sớm ngăn ngừa bệnh không tái phát và chữa dứt điểm được bệnh bạn cần nhận biết triệu chứng và điều trị bệnh càng sớm càng tốt. Bởi một khi bệnh chuyển sang giai đoạn mãn tính, giai đoạn sừng hóa, niken hóa sẽ gây ra rất nhiều khó khăn trong công tác điều trị.

Theo đó, bạn hãy lưu ý những triệu chứng bệnh á sừng điển hình sau đây để chủ động trong thăm khám và điều trị:

• Da khô, nứt nẻ: Do quá trình chuyển chưa hoàn thiện khiến da trở nên khô, dày sừng, kèm với đó là hiện tượng đỏ, sưng tấy. Mặt khác, do da yếu, tạo sừng nên rất dễ bị bong tróc, nứt nẻ và hình thành các đường rãnh nông hoặc sâu ở trên da rất rõ nét.
• Cảm giác ngứa ngáy: Người bị á sừng sẽ xuất hiện cảm giác ngứa ngáy tại vùng da bị tổn thương. Nếu dùng tay gãi mạnh vùng da này sẽ bị ửng đỏ, chảy máu, đây là điều kiện thuận lợi để các loại vi khuẩn xâm nhập.
• Bong tróc da từng mảng lớn nhỏ: Một khi da khô ráp trong thời gian dài sẽ dẫn đến việc hình thành nên các mảng da thừa. Lúc này lớp sừng này sẽ tạo ra các vảy màu trắng xù xì và bong tróc.
• Chảy máu: Da bị khô, bong tróc, nứt nẻ, đặc biệt là vết nứt sâu cộng với hành động gãi mạnh của bạn có thể làm cho da bị chảy máu kèm cảm giác đau nhức.
• Xuất hiện mụn nước: Khi á sừng bước sang giai đoạn nặng vùng da bị bệnh có thể xuất hiện các nốt mụn nhỏ li ti. Các mụn này có đặc điểm là dễ vỡ và khi vỡ ra lại rất ngứa ngáy.
• Mất ngủ thường xuyên, mệt mỏi: Người bệnh thường xuyên bị mất ngủ, mệt mỏi do các triệu chứng ngứa ngáy, nứt nẻ, bong tróc nghiêm trọng hoặc sau khi tiếp xúc với hóa chất.

Á sừng cũng là một bệnh da liễu với các biểu hiện bên ngoài da đặc trưng, nếu được điều trị kịp thời, đúng phương pháp thì á sừng sẽ được giải quyết và không gây ra bất cứ nguy hiểm nào đến sức khỏe của bạn.

Tuy nhiên, bệnh sẽ gây ra những hệ lụy tới sức khỏe của bạn nếu không khắc phục một cách triệt để và nghiêm túc. Bởi theo các bác sĩ chuyên khoa, so với một số bệnh lý da liễu khác thì á sừng nếu chủ quan không chỉ gây ra triệu chứng khó chịu ảnh hưởng đến sinh hoạt, thẩm mỹ mà nó còn gây ra biến chứng chứng nguy hiểm.

Một số biến chứng của á sừng mà các bác sĩ chuyên khoa chỉ ra đó là:

• Suy giảm chức năng bảo vệ da: Nếu á sừng không được điều trị tốt, lớp da bong tróc thường xuyên sẽ dẫn đến suy yếu, chức năng bảo vệ của da cũng vì đó mà trở nên yếu hơn.
• Tăng nguy cơ bội nhiễm, hoại tử da: Gãi ngứa với lực quá mạnh sẽ khiến da bị tổn thương, trầy xước tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và phát triển. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây hoại tử da.
• Nhiễm trùng máu: Nếu các vi khuẩn xâm nhập thông qua các vết trầy xước, tổn thương da chúng sẽ đi sâu vào mạch máu gây nhiễm trùng máu.

Thậm chí còn viêm nhiễm tại các cơ quan quan trọng như màng khớp, màng tim, tăng nguy cơ mắc bệnh như: Viêm tủy xương, bệnh tim mạch, bại liệt, biến dạng khớp...