Mụn Nhọt

Đã được tư vấn chuyên môn bởi Thầy thuốc ưu tú, Bác sĩ CKII Lê Phương | Chuyên Khoa: Da liễu | Nơi công tác: Trung tâm da liễu đông y Việt Nam
Theo dõi Trung tâm da liễu Đông y Việt Nam goole news

Mụn nhọt (nhọt) thường hay bị nhầm lẫn với mụn trứng cá thông thường. Tuy nhiên xét về mức độ nguy hiểm thì loại mụn này nghiêm trọng hơn nhiều. Vậy mụn nhọt nên hiểu thế nào cho đúng, nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết chính xác như thế nào? Đọc bài viết dưới đây để hiểu!

Mụn nhọt là gì

Nhọt, mụn nhọt là tình trạng do nhiễm trùng ở các nang lông, sau đó tổn thương viêm kan ra các vùng xung quanh. Tình trạng này thường sẽ tự hết sau 1-2 tuần khi nhọt vỡ mủ ra. Tuy nhiên cũng có những trường hợp nguy hiểm gây nhiễm trùng máu, sốt cao và có thể dẫn đến tử vong.

Nhọt có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau như trên đầu, ngực, lưng, nách, mông, bẹn,...là những nơi đổ nhiều mồ hôi và thường xuyên bị ma sát.

Mụn nhọt có thể xuất hiện ở nhiều vị trí
Mụn nhọt có thể xuất hiện ở nhiều vị trí

Theo bác sĩ Nguyễn Thị Nhuần - Nguyên PGĐ kiêm trưởng khoa khám bệnh BV HYCT, mụn và mụn nhọt là 2 tình trạng hoàn toàn khác nhau.

Về nhận dạng:

  • Mụn được hiểu chung là tình trạng da liễu xuất hiện trên da mặt như mụn trứng cá, mụn bọc, mụn mủ, mụn đầu đen, mụn ẩn….
  • Mụn bị nhọt là những khối u viêm cấp tính do liên cầu, tụ cầu, có mủ trắng ở giữa.

Đối tượng mắc phải:

  • Mụn thông thường: Tuổi dậy thì, những đối tượng bị thay đổi nội tiết tố…
  • Nhọt: Mọi lứa tuổi, hay gặp nhất ở trẻ em, người già, người có cơ địa nhạy cảm và mắc các bệnh mạn tính (tiểu đường).

Mức độ nguy hiểm:

  • Mụn: Ít nguy hiểm, để lại sẹo, vết thâm; một số trường hợp bị nhiễm trùng, bội nhiễm có thể phát triển thành nhọt.
  • Nhọt: Cấp tính và nguy hiểm, dễ gây nhiễm trùng huyết và có thể dẫn đến tử vong.

Nguyên nhân gây mụn nhọt

Cơ chế gây ra nhọt là do nang lông bị nhiễm trùng sau đó tổn thương lan ra các vùng da xung quanh (thường là viêm đỏ), thời gian tiến triển 2-4 ngày. Một số nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là:

  • Chế độ dinh dưỡng mất cân bằng: Ăn ít rau, ít chất xơ làm cho gan phải hoạt động nhiều hơn, mạnh hơn để thải độc ra khỏi cơ thể, quá trình này có thể khiến hoạt động của cơ thể bị ảnh hưởng dẫn đến mất cân bằng. Ăn nhiều chất đạm, uống ít nước, thường xuyên sử dụng các chất kích thích, hay thức khuya cũng khiến gan hoạt động quá tải và gây mụn nhọt.
  • Căng thẳng, stress: Tâm trạng không tốt, hay cáu giận khiến chức năng gan, thận bị suy yếu đi.

Chế độ sinh hoạt không khoa học là 1 trong những nguyên nhân gây nhọt
Chế độ sinh hoạt không khoa học là 1 trong những nguyên nhân gây nhọt

  • Thời tiết: Trời nắng nóng được xem là kẻ thù với làn da và mụn nhọt cũng không phải ngoại lệ, dễ gây mẩn ngứa và nang lông bị viêm nhiễm. Ngoài ra môi trường nhiều khói bụi, ô nhiễm cũng khiến tăng nguy cơ bị nhọt.
  • Mắc các bệnh lý mãn tính: Những người bị đái tháo đường, mắc các bệnh truyền nhiễm, bệnh về gan cơ địa cũng sẽ sinh mụn nhọt hơn.
  • Tác dụng phụ của thuốc Tây y: Sử dụng thuốc kháng sinh thường xuyên trong thời gian dài.

Triệu chứng mụn nhọt

Sau khi nhiễm trùng nhọt sẽ ngày càng cứng, và chứa mủ trắng ở chính giữa vùng viêm. Khi mới xuất hiện, nhọt chỉ là những nốt đỏ sưng trên da nên rất dễ bị nhầm với muỗi đốt hoặc kiến cắn. Sau đó nốt này phát triển lớn dần và tạo thành mủ trắng ở trung tâm, cuối cùng vỡ ra và chảy nước. Khác với cảm giác bị sưng thông thường, nhọt khiến da sưng tấy và đau nhói rất khó chịu.

Nhọt gây cảm giác đau và rất khó chịu
Nhọt gây cảm giác đau và rất khó chịu

Một số triệu chứng mụn nhọt:

  • Kích thước vùng viêm lớn dần, bạch huyết tăng lên.
  • Nhọt chứa mủ màu trắng đục, gây đau, ngứa.
  • Vùng da bị nhọt sẽ có cảm giác cứng, đau và nóng đỏ.
  • Xuất hiện đơn lẻ hoặc tập trung.
  • Khi vỡ ra có mủ kèm máu, ở giữa có ngòi.
  • Kích thước thường bằng hạt đỗ, hạt ngô có khi to hơn.

Các triệu chứng kèm theo nhọt:

  • Sốt cao, nhất là ở trẻ em.
  • Mẩn đỏ khắp da.
  • Đau đớn dữ dội, sưng tấy.
  • Vị giác thay đổi (hiếm gặp).
  • Rối loạn nhịp tim (hiếm gặp).

Cách chữa mụn nhọt

Dưới đây là những cách đơn giản và an toàn để ngăn chặn mụn nhọt:

  1. Bột nghệ: Trộn 1 thìa bột nghệ với nửa cốc sữa tươi hoặc nước ấm. Uống ba lần mỗi ngày trong 4-5 ngày.
  2. Tỏi:
    • Ăn 2-3 tép tỏi sống mỗi ngày hoặc chườm 1 tép tỏi đã nóng lên vùng mụn nhọt trong 10 phút hàng ngày.
    • Giã tỏi, đắp lên vùng mụn nhọt và rửa lại sau đó bằng nước ấm.
  3. Tinh dầu tràm trà: Vệ sinh sạch vùng da bị nhọt, sau đó bôi 2-3 giọt tinh dầu tràm trà lên mụn. Thực hiện 4-5 lần mỗi ngày.
  4. Trị mụn cóc bằng kem đánh răng: Bôi kem đánh răng lên mụn, giữ trong 30 phút rồi rửa sạch. Không nên để qua đêm để tránh kích ứng da.
  5. Bột ngô: Trộn bột ngô với nửa cốc nước sôi, đắp lên mụn, che phủ bằng khăn xô khoảng 15 phút, sau đó rửa lại với nước ẩm.
  6. Nha đam: Thoa gel nha đam trực tiếp lên mụn và rửa lại sau 15-20 phút, hoặc xay nhuyễn nha đam và bôi lên mụn.
  7. Lá sen:
    • Lấy cuống lá sen đun lấy nước, sau đó rửa mặt và massage vùng mụn nhọt.
    • Giã nát lá sen, đắp lên mụn 10-15 phút rồi rửa lại.
  8. Trầu không: Dùng 2-3 lá trầu không giã nát với muối biển, đắp lên mụn 15 phút rồi rửa sạch.
  9. Đậu xanh: Xay 100gr đậu xanh đã phơi khô thành bột, trộn với nước ấm, đắp lên mụn trong 30 phút rồi lau lại.
  10. Dầu thầu dầu: Nhỏ vài giọt dầu thầu dầu vào bông, đắp lên mụn nhọt 10 phút rồi rửa mặt.
  11. Mặt nạ aspirin: Nghiền 5-7 viên aspirin, thêm nước lọc, đắp lên mụn 10-15 phút, sau đó rửa sạch.
  12. Lá mồng tơi: Làm sạch cuống lá mồng tơi, đun lấy nước, rửa mặt và massage vùng mụn nhọt.

Thuốc trị mụn nhọt hiệu quả

Dưới đây là 11 loại thuốc trị mụn nhọt hiệu quả:

  • Gel Erythromycin 4%: Với thành phần Erythromycin 400mg, PEG 400, HPMC, Glycerin, Triethanolamine, và Ethanol 90%, sản phẩm giúp kìm khuẩn, giảm sưng và mưng mủ, đồng thời hạn chế nguy cơ nhiễm trùng.
  • Gel Medskin Ery 4%: thành phần Erythromycin có tác dụng kiềm chế tổng hợp vi khuẩn, giảm sưng, cải thiện tình trạng viêm sưng và mưng mủ.
  • Gel Benzac AC 5%: gel trị mụn nhọt hiệu quả, chứa hoạt chất Benzoyl Peroxyd chống vi khuẩn và giảm nhờn, giảm mụn và trứng cá.
  • Kem Ficlotasol Hasan: thành phần chính là Beclomethasone dipropionate và Acid fucidin có tác dụng chống viêm, ngăn ngừa hình thành mụn, ức chế khuẩn và diệt khuẩn.
  • Gel Epiduo Galderma: thành phần Benzoyl peroxide và Adapalene có tác dụng chống viêm và hạn chế quá trình chuyển hoá các chất gây viêm.
  • Gel trị mụn Dalacin T 1%: Dòng thuốc kháng sinh tại chỗ, chứa Clindamycin hydrochloride giúp kiểm soát dầu và duy trì độ ẩm da.
  • Gel trị mụn Tazoretin 0.3%: Gel trị mụn với Adapalene, giúp loại bỏ mụn và ngăn ngừa mụn tái phát. Có nhiều dung lượng khác nhau: 10g, 15g, 30g.
  • Gel trị mụn Vedana Fort Merap: với thành phần Hydrocortisone và Axit Fusidic, giúp cải thiện mụn và ngăn ngừa viêm nhiễm.
  • Kem trị mụn Rectanyl 0.05%: kích thích tái tạo da, làm khô mụn và giảm sưng viêm nhờ Rectanyl 0.05% thuộc nhóm Tretinoid.
  • Mỡ trị mụn Bactroban SmithKline Beecham: thuốc mỡ trị mụn nhọt từ Anh Quốc, chứa Mupirocin được chỉ định điều trị nhiễm khuẩn da, cả tiên phát và thứ phát.
  • Clindamycin 1%: kháng sinh loại Lincosamid, có dạng gel thoa hoặc viên nén. Kiểm soát vi khuẩn gây mụn, điều tiết dầu và cân bằng độ ẩm da.

Nhọt có nguy hiểm không? Phòng ngừa như thế nào?

Khi cơ thể sức đề kháng yếu, ra mồ hôi nhiều, bề mặt da bị xước tạo điều kiện cho tụ cầu, liên cầu xâm nhập vào cơ thể, gây hoại tử lỗ chân lộ và sinh mụn nhọt. Khi thấy nhọt có mủ trắng nhiều người nghĩ nặn ra là sẽ khỏi. Tuy nhiên hành động này không những không hiệu quả mà còn rất nguy hiểm. Tay chứa rất nhiều vi khuẩn khi nặn sẽ khiến nhiễm trùng nặng hơn, thậm chí là nhiễm trùng máu, gây ra viêm mủ màng tim, áp-xe phổi, viêm mủ màng phổi, viêm tủy xương thậm chí là tử vong.

Nhọt rất nguy hiểm tuyệt đối không tự điều trị tại nhà
Nhọt rất nguy hiểm tuyệt đối không tự điều trị tại nhà

Nhiều người cũng tự ý dùng 1 số loại lá để đắp theo truyền miệng nhưng việc này cũng có thể khiến cho vết thương viêm nhiễm lan rộng hơn và nguy hiểm. Tốt nhất nếu thấy nhọt phát triển lớn cần đi khám và được điều trị đúng cách.

Một số lời khuyên từ bác sĩ Nhuần để đề phòng mụn nhọt:

  • Giữ gìn vệ sinh cá nhân sạch sẽ, thường xuyên vệ sinh, sát khuẩn và thay ga giường, gối.
  • Xây dựng chế độ ăn uống đủ chất, ăn nhiều rau, trái cây chứa vitamin C, E…, hạn chế ăn đồ cay nóng, nhiều dầu mỡ.
  • Uống nhiều nước, 1,5-2 lít mỗi ngày.
  • Thư giãn để tâm lý được thoải mái, tránh thức khuya.
  • Thể dục thể thao để nâng cao sức đề kháng.
  • Đến gặp bác sĩ, cơ sở y tế đảm bảo khi thấy các triệu chứng không thuyên giảm.

Xây dựng cho bản thân chế độ sinh hoạt lành mạnh rất quan trọng
Xây dựng cho bản thân chế độ sinh hoạt lành mạnh rất quan trọng

Trên đây là những thông tin cần thiết để giải đáp thắc mắc nguyên nhân mụn bị nhọt do đâu, các triệu chứng và cách phòng tránh. Hy vọng bài viết sẽ giúp ích cho bạn trong việc có được một cuộc sống khỏe!

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Website này sử dụng Akismet để hạn chế spam. Tìm hiểu bình luận của bạn được duyệt như thế nào.

messenger
chat zalo