Mụn Trứng Cá Dạng Nang: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị
Mụn là tình trạng phổ biến mà bất kỳ ai cũng gặp phải, đặc biệt là ở lứa tuổi dậy thì. Trong đó mụn trứng cá dạng nang là tình trạng mụn nặng nhất. Vậy nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách điều trị của mụn trứng cá dạng nang là gì? Hãy tham khảo hết bài viết này để có cái nhìn đầy đủ về mụn trứng cá dạng nang.
Nguyên nhân của mụn trứng cá dạng nang
Nguyên nhân chính của mụn trứng cá dạng nang là do kết quả của quá trình tích tụ tế bào chết trên da, bụi bẩn, vi khuẩn và bã nhờn ở lỗ chân lông. Quá trình này kết hợp với sự viêm nhiễm mà hình thành nên mụn.
Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân khác khiến mụn trứng cá hình thành và phát triển như:
- Nhiễm độc corticoid: Theo khảo sát, có tới 60% người bị mụn trứng cá dạng nang có liên quan tới độc corticoid. Khi ngưng hoặc đang sử dụng được một thời gian thì chất độc phát tác trên da và gây viêm nhiễm, hình thành nên các nang mụn.
- Sự thay đổi nội tiết: Hormone thay đổi làm tuyến bã nhờn trên da tiết nhiều dầu hơn bình thường. Lượng dầu dư thừa kết hợp với các bụi bẩn, vi khuẩn trên da sẽ khiến cho làn da nhạy cảm hơn và dễ nhiễm trùng và hình thành mụn
- Nặn mụn không đúng cách: Thói quen sờ lên mụn, nặn mụn sẽ càng làm cho các vết mụn thông thường bị sưng tấy và có nguy cơ cao bị viêm nhiễm.
- Di truyền: Nếu bố hoặc mẹ bị mụn trứng cá dạng nang thì con có khả năng cao bị loại mụn này. Đây là điều hoàn toàn bình thường.
- Căng thẳng, stress: Khiến hệ miễn dịch của cơ thể bị yếu đi, làn da cũng trở lên nhạy cảm hơn và dễ bị các vi khuẩn hay các tác nhân độc hại khác tấn công.
Triệu chứng mụn trứng cá dạng nang
Như đã nói ở trên, mụn trứng cá dạng nang là tình trạng nghiêm trọng nhất của mụn. Loại mụn này là do thương tổn các nang, hình thành nên những cục sần cứng bên cạnh các mụn viêm và mủ. Đây là dạng mụn rất dễ để lại sẹo trên da.
Mụn trứng cá dạng nang gây ra đau đớn, mất tự tin đặc biệt là những bạn trẻ. Do loại mụn này thường nổi thành các cục to, sần sùi và thành từng mảng trên da với hình dạng đa dạng như: cục tròn, hình dọc… gây mất thẩm mỹ.
Mụn trứng các dạng nang mọc phổ biến ở khuôn mặt, đặc biệt tập trung ở hai vùng má. Ngoài ra loại mụn này cũng thường xuất hiện ở cổ rất khó điều trị. Thông thường mụn trứng cá dạng nang sẽ không có các vết mủ vàng rõ rệt như mụn mủ mà chúng lại có màu đỏ, tím, khi sờ có cảm giác rất cứng khó chịu.
Mụn trứng cá dạng nang cũng là mụn điều trị phức tạp nhất và có nguy cơ để lại sẹo trên da cao nhất.
Cách điều trị mụn trứng cá dạng nang
Điều trị bằng Tây y
Sử dụng BHA làm sạch lỗ chân lông
BHA (salicylic axit) có hiệu quả cao trong việc tẩy tế bào chết ở mức độ tế bào. Hoạt chất này sẽ thấm vào da và loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn tích tụ trong lỗ chân lông khiến cho lỗ chân lông thông thoáng, “dễ thở”.
Chất này được các bác sĩ da liễu kê rất nhiều trong các đơn thuốc trị mụn trứng cá dạng nang. Ngoài ra, các mỹ phẩm điều trị, hay dưỡng da cũng bổ sung BHA trong bảng thành phần vì tác dụng làm sạch da của nó.
Ngăn ngừa vi khuẩn với benzoyl peroxide
Theo nghiên cứu, loại vi khuẩn gây mụn Propionibacterium acne có khả năng kháng gần 50% các sản phẩm kháng sinh uống và bôi như minocycline, tetracyclin và erythromycin. Do đó, một hoạt chất hiệu quả khác điều trị mụn cũng như tiêu diệt loại khuẩn này là benzoyl peroxide.
Benzoyl peroxide có nhiều nồng độ khác nhau; với nồng độ cao, benzoyl peroxide có thể gây kích ứng da, mẩn đỏ và thậm chí là lột da. Theo một nghiên cứu về mụn ở Anh, 60% trong số 649 người sử dụng benzoyl peroxide để điều trị mụn trứng cá trong bốn tháng rưỡi đã giảm đáng kể tình trạng mụn, trong khi đó con số là 54% với những người sử dụng kháng sinh uống như minocycline hoặc tetracycline.
Sử dụng kem retinoid kê toa
Retinoid là một dẫn xuất của vitamin A có tác dụng thần kỳ trong việc tái tạo lại làn da. Hoạt chất này có công dụng mạnh trên da như làm bong tróc các mảng da chết, khiến làn da trở nên nhạy cảm với ánh nắng. Chính vì vậy cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ khi dùng hoạt chất này.
Đối với mụn trứng cá dạng nang, retinoid phát huy công dụng khi làm tiêu viêm, diệt khuẩn hình thành lên mụn. Đồng thời, chất này cũng làm dịu các vết sưng tấy đỏ.
Thuốc ngừa thai liều thấp
Thuốc tránh thai liều thấp cũng có tác dụng trong việc điều trị mụn trứng cá dạng nang. Nếu là bạn phụ nữ và đã từng trải qua nhiều phương pháp trị mụn không hiệu quả, bạn có thể sử dụng thuốc tránh thai để cân bằng lại lượng hormone trong cơ thể, điều tiết quá trình tiết dầu của làn da.
Tuy nhiên, phương pháp dùng thuốc tránh thai được chỉ định cho phụ nữ từ 35 tuổi và những phụ nữ ít tuổi hơn những thỏa mãn điều kiện là không bị mắc chứng đau nửa đầu, không hút thuốc lá hay bị huyết áp cao.
Lấy mụn kết hợp công nghệ
Tâm lý người bị mụn trứng cá dạng nang là luôn hối thúc ta dùng tay để nặn khiến tình trạng mụn trở nên nghiêm trong hơn. Thay vào đó nên đến các phòng khám da liễu để được lấy hết nhân mụn, máu độc một cách khoa học.
Với sự tiến bộ của khoa học công nghệ ngày nay, nhiều phòng khám còn kết hợp với công nghệ hiện đại như ánh sáng, biện pháp thay da sinh học hay lăn kim để trị mụn.
Với tình trạng mụn trứng cá dạng nang, phương pháp lấy nhân mụn thông thường không đủ để điều trị tận gốc tình trạng mụn này mà cần kết hợp với công nghệ:
- Liệu pháp ánh sáng (Light therapy): Công nghệ này sẽ sử dụng ánh sáng từ đèn led để tiêu diệt tận gốc vi khuẩn gây mụn, đồng thời loại bỏ bụi bẩn, bã nhờn tích tụ lâu ngày. Sau đó sử dụng ánh sáng đỏ để giảm viêm cho da và hỗ trợ làm lành những thương tổn, tránh tình trạng để lại sẹo, thâm sau này.
- Thay da sinh học (Lunch Peeling): Vì mụn trứng cá dạng nang là thể nặng nhất của mụn, các vi khuẩn, bã nhờn tích tụ rất sâu bên trong da nên phương pháp thay da sinh học với các chất như AHA, BHA được sử dụng phổ biến và đem lại hiệu quả cao. Phương pháp này còn có tác dụng là tăng sinh collagen, elastin tái tạo làn da, giúp da nhanh phục hồi sau mụn.
Xem thêm: Phác Đồ Điều Trị Mụn Trứng Cá Của Bộ Y Tế Chuẩn Y Khoa
Trị mụn trứng cá dạng nang tại nhà từ thiên nhiên
Các phương pháp trị mụn trứng cá kể trên có thể nói là rất hiệu quả, tuy nhiên chi phí thì thường không hề thấp. Điều này gây cản trở nhiều người đặc biệt là các bạn trẻ, sinh viên chưa có nhiều điều kiện về tài chính. Tuy nhiên, một số phương pháp tự nhiên, đông y cũng rất hiệu quả trong điều trị mụn trứng cá dạng nang.
Dùng giấm táo như toner tự nhiên
Trong giấm táo có rất nhiều axit acetic giúp cân bằng độ ph trên da đồng thời diệt khuẩn, ngăn ngừa mụn hình thành trong tương lai. Điều cần làm là nhúng giấm táo vào bông mềm và thấm lên khu vực bị mụn để trong vòng 1-2h hoặc để qua đêm.
Thực hiện liên tiếp cách ngày trong vài tuần để mang lại hiệu quả tích cực cho da.
Tea tree oil
Tinh dầu tràm trà có chứa nhiều chất kháng khuẩn tự nhiên giúp hạn chế tình trạng sưng tấy, đỏ trên da. Đồng thời tinh dầu tràm trà cũng có tác dụng làm thông thoáng lỗ chân lông, khử trùng và làm cho nhân mụn nhanh khô hơn.
Dùng tăm bông thấm tinh dầu và bôi vào các vùng mụn để qua đêm. Rửa sạch da bằng nước ấm vào sáng ngày hôm sau. Lưu ý, không nên bôi vào vùng mụn quá nhiều tinh dầu vì có thể gây rát da.
Lô hội làm dịu da
Các chất có trong lô hội có tác dụng làm dịu da, đồng thời làm giảm kích ứng, sưng tấy trên da. Bôi trực tiếp lô hội lên vùng da bị mụn để trong vòng 1-2h đồng hồ hoặc qua đêm và rửa sạch lại với nước ấm. Thực hiện việc này hàng ngày cũng rất tốt cho những làn da bị mụn.
Tham khảo thêm: Top 15 Loại Nước Uống Trị Mụn Trứng Cá Hiệu Quả Tại Nhà
Cách phòng tránh mụn trứng cá
Mụn trứng cá hoàn toàn có thể phòng tránh được nếu tuân thủ các nguyên tắc cơ bản sau:
- Bỏ thói quen sờ tay lên mặt, nặn, hút, hoặc lể mụn vì sẽ gây đỏ và tạo sẹo da.
- Hạn chế các yếu tố gây bít tắc lỗ chân lông như dùng mỹ phẩm, đội nón chặt, để tóc che phủ mặt, đổ mồ hôi nhiều.
- Chọn lựa các sản phẩm tẩy rửa, dưỡng da phù hợp: các sản phẩm rửa êm dịu da, không chứa cát nhám; các sản phẩm dưỡng có ghi chú “non-acnegenic” (không tạo mụn) hoặc “non-comedogenic” (không tạo cồi).
- Hạn chế ăn ngọt, chất béo; ngủ điều độ, tránh thức khuya.
- Tạo đời sống tinh thần lành mạnh, giảm thiểu stress và mất ngủ;
- Bảo vệ da chống nắng: Hạn chế đi nắng; đeo khẩu trang, đội nón rộng vành bằng vải màu sẫm; bôi kem chống nắng.
- Không nên dùng thuốc theo lời khuyên của bạn bè, người quen, hoặc tự mua thuốc dùng bởi vì việc điều trị rất khác nhau giữa người này và người khác, nó phụ thuộc tuổi, giới tính, các yếu tố nguy cơ, đặc điểm loại da, loại mụn.
Mụn trứng cá dạng nang tuy nguy hiểm nhưng vẫn có thể điều trị được nếu bạn áp dụng đúng cách. Bên cạnh đó bạn cũng cần tuân thủ một chế độ chăm sóc cơ thể và chăm sóc da nghiêm ngặt. Đồng thời hạn chế các loại thực phẩm chiên xào, dầu mỡ để cơ thể luôn được mát, không tích tụ nhiều độc tố. Chúc bạn thành công.
Xem thêm:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!